Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Βραχώδης σκληρή γη

Οι μικροί οικισμοί με τα πυργόσπιτα, οι βυζαντινές εκκλησιές, τα σπήλαια- λίκνα της ανθρώπινης ζωής, οι γυμνές πλαγιές, οι μικροί όρμοι, τα λιόδεντρα και οι φραγκοσυκιές συνθέτουν έναν τόπο σκληρό και όμως άκρως ελκυστικό, με τη ζωή να είναι άμεσα εξαρτώμενη από τους βράχους, τους ανέμους, τον ήλιο και την αρμύρα της θάλασσας Μπορεί να έχεις ακούσει πολλά για την Μέσα Μάνη και να έχεις φανταστεί ακόμα περισσότερα, αλλά τίποτα δεν σε προδιαθέτει για τις εικόνες που θα συναντήσεις λίγο νοτιότερα από το Γύθειο. Εικόνες που απεικονίζουν τη βραχώδη σκληρή γη (που ίσως βαθιά θα αγαπήσεις), αλλά και τους ανθρώπους της που, όπως λέει και ο Κωστής Παλαμάς «Μανιάτες, κι είναι όπως οι βράχοι τους, σουβλεροί κι ολόρθοι, κι ολόγυμνοι κι απάτητοι και ξεμοναχιασμένοι».
Λίγα χιλιόμετρα μετά το Γύθειο και σε ανύποπτο χρόνο γύρω σου, βλέπεις μόνο θάμνους, βράχια, γυμνές πλαγιές, αλλά και χαμηλά δεξιά σου τα νερά του Μεσσηνιακού κόλπου. Τα αισθήματα αντιφατικά και εναλλασσόμενα. Στην Αρεόπολη όπου επικρατεί η πέτρα και ο άνεμος έχεις την αίσθηση πως θα ακούσεις την κλαγγή των όπλων του 1821. Πρόκειται για ένα ανοικτό προπύργιο της Επανάστασης. Κτισμένη σε βραχώδες πλάτωμα του όρους προφήτη Ηλία σε υψόμετρο 250, είναι η καρδιά της Μέσα Μάνης. Παραδοσιακή και ολοφώτεινη από τις αντανακλάσεις του ήλιου στα λευκά λιθάρια, βασικό δομικό υλικό των κτισμάτων της, αποτελεί μια από τις πιο αντιπροσωπευτικές πόλεις της Μάνης. Πήρε το όνομά της από τον θεό Άρη ή κατά άλλους από τους αέρηδες που φυσούν στην περιοχή ενώ μέχρι το 1836 ήταν γνωστή και σαν Τσίμοβα. Η ακμή της Αρεόπολης συνδέεται με την ακμή και την αίγλη των Μαυρομιχαλαίων τους οποίους θυμίζουν εκκλησίες, αρχοντικά και τα πυργοσυγκροτήματα Στυλιανού και Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Λίγο πιο κάτω στο Λιμένι η ψυχή σου θα γαληνέψει καθώς θα αντικρύσεις των όρμο και τις απότομες πλαγιές του βουνού που υψώνονται πίσω του. Όμορφο λιμανάκι με παλιά πέτρινα σπίτια, κοιτίδα των Μαυρομιχαλαίων. Ο αναστηλωμένος πύργος του Πετρόμπεη με τον τετραώροφο πύργο και τα τοξωτά ανοίγματα θυμίζει την αίγλη που απέκτησε το Λιμένι ιδιαίτερα μετά το 1815. Σώζονται ερείπια του ναού της Παναγιάς της Ευρέτριας και το καμπαναριό της. Ακόμα όμως το τοπίο δεν έχει δείξει την ιδιαίτερη γοητεία και την τραχύτητά του. Θα χρειαστεί να ταξιδέψεις νότια όπου οι αντιθέσεις συνεχίζονται με τους ξερακιανούς ελαιώνες και τις γυμνές πλαγιές του όρους Σαγιάς (1.218 μ.) να νομίζεις πως σε βαραίνουν. Στην επιβλητική Βάθεια τα βράχια, οι γκρεμοί, οι άγριες ακτές και ο γεμάτος στροφές δρόμος δοκιμάζουν τις αντοχές σου. Σύντομα θα βρεθείς στο Πόρτο Κάγιο όπου θα πάρεις κάποιες ανάσες γαλήνης και αμέσως μετά θα φθάσεις στο Πόρτο Στέρνες όπου θα νιώσεις ότι βρίσκεσαι στην άκρη του κόσμου. Η διακλάδωση Αρεόπολη - Λιμένι ουσιαστικά σηματοδοτεί την είσοδο στην νότια Αποσκιερή Μάνη ή Μέσα Μάνη ή Κυρίως Μάνη. Λίγα χιλιόμετρα μετά την Αρεόπολη και έχοντας οριστικά νότια κατεύθυνση, αρχίζει το γαϊτανάκι των μικρών και μεγάλων οικισμών, ο καθένας με την δικιά του ιστορία και πάντα με την έντονη παρουσία των χαρακτηριστικών πυργόσπιτων. Ένα από αυτά τα χωριά είναι και η Χαριά, σοβαρό δείγμα της παραδοσιακής μανιάτικης αρχιτεκτονικής. Κρύβεται από τον κεντρικό δρόμο μέσα στον ελαιώνα της περιοχής ενώ αμέσως μετά συναντάς το χωριό Πύργος Δυρού που είναι κτισμένο στις πλαγιές του όρους Σαγιάς και αποτελεί ορμητήριο για την επίσκεψη στην περιοχή με τα σπήλαια. Νοτιότερα βρίσκονται τα χωριά της Πεντάδας , του Νικλιάνικου και του Κατωπαγκιού (Χαρούδα, Δρύαλος, Βάμβακας, Λάκκος, Μίνα, Άγιος Γεώργιος), γεμάτα με βυζαντινές εκκλησιές, με πύργους, με μνημεία και πέτρα. Το χωριό Μέζαπος θα σε ξαφνιάσει καθώς βρίσκεται κοντά στην χερσόνησο Τηγάνι όπου πιθανολογείται ότι βρίσκεται και το θρυλικό κάστρο της Μαΐνης. Η επόμενη διακλάδωση οδηγεί σε ένα ακόμα χωριό με αναπαλαιωμένους πύργους, το Σταυρί. Νοτιότερα βρίσκεται και η Κοίτα η «πολυπυργού», κέντρο του νικλιάνικου χώρου, ενώ σειρά έχει το γραφικό ψαροχώρι Γερολιμένας χωμένο στον ομώνυμο όρμο.






Οι μικροί οικισμοί Άλικα και Κυπάρισσος εμφανίζονται αμέσως μετά, με την πρώτη να αποτελεί αρχική κοιτίδα δύο ιστορικών οικογενειών της Μάνης, των Γρηγοράκηδων και Μαυρομιχαλαίων. Σύντομα ο δρόμος αφήνει τις μικρές βοτσαλωτές παραλίες του Κυπάρισσου και ανηφορίζει στις γυμνές πλαγιές. Το βλέμμα ήδη αιχμαλωτίζεται από την αλλόκοτη φιγούρα των πύργων της Βάθειας που στέκει στη κορυφή του λόφου. Ο τόπος άνυδρος και βραχώδης υποχρεώνει τον φιδωτό δρόμο να περάσει πάνω από άγριους γκρεμούς μέχρι να καταλήξει σε δύο πανέμορφους όρμους, στο Πόρτο Κάγιο και το Μαρμάρι. Ο ένας βρέχεται από τον Λακωνικόκόλπο και ο άλλος από τον Μεσσηνιακό. Λίγο πριν από το Μαρμάρι υπάρχει διακλάδωση που καταλήγει στο Πόρτο Στέρνες και στις πύλες του Άδη όπου σταματά και ο δρόμος. Από εδώ ξεκινά ένα ευδιάκριτο μονοπάτι που οδηγεί στο ακρωτήρι Ταίναρο και στον φάρο που αποτελεί το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας.









Δεν υπάρχουν σχόλια: